Kamelåså!! Denemarken vraagt VN om hulp bij taalprobleem

Denemarken wacht een nationale ramp. De uitspraak van het Deens is de afgelopen jaren zodanig geëvolueerd dat de taal onverstaanbaar dreigt te worden. Individuele burgers verstaan elkaar steeds vaker niet of maar half, zonder dat te durven toegeven. De misverstanden die dat tot gevolg heeft dreigen de samenleving te ontwrichten. De Deense regering overweegt de VN om hulp te vragen. Alleen de melkboeren zijn van mening dat het land er zonder VN-hulp wel zal uitkomen:

(Noorse video van het satirische Uti vår hage, Engels gesproken, via. For the record: het enige echte Deense zinnetje in het filmpje klinkt wanneer de ijzerhandelaar zijn klant wanhopig beetgrijpt en zegt “Help! We verstaan elkaar niet!”)

De Deense taal ligt in geschreven vorm heel dicht tegen de andere Scandinavische en de West-Germaanse talen aan. Gesproken Deens is, o.a. door de klankinvloeden van het Duits, een heel ander verhaal. Noren en Zweden verstaan elkaar zo goed dat ze zonder vertaling op elkaars radio en TV geïnterviewd worden. Maar Denen worden ondertiteld, of in het Engels geïnterviewd. In Noorse en Zweedse oren klinkt een sprekende Deen alsof hij zoveel mogelijk klanken probeert in te slikken terwijl hij tegelijk probeert een hete aardappel in de mond te houden. Daarbij komt dat de Denen als enigen in de regio nog grotendeels volgens een complex twintigtallig stelsel tellen. Zo is 60 in het Deens “drie keer twintig” (en dat dan natuurlijk weer afgekort en half ingeslikt) en 80, net als in het Frans, “vier keer twintig”. Erger nog, 50 is “half drie keer twintig” en 70 “half vier keer twintig”.

Deense kinderen tot 15 maanden zijn gemiddeld minder ver in hun taalontwikkeling dan even oude kinderen in andere Scandinavische landen, zo blijkt bv uit slide 34 van deze presentatie (y-as: begrepen woordenschat, x-as: leeftijd in maanden). Als mogelijke oorzaak wordt aangevoerd dat het Deens veel klanken heeft die voor kinderen moeilijk te onderscheiden zijn (slide 50). Ander onderzoek dan het hier genoemde zou hebben uitgewezen dat het Deens de afgelopen dertig jaar bovendien moeilijker verstaanbaar is geworden.